Insularidade futbolística

por Jacobo Buceta

Cando o incansable defensor da Illa de Arousa, Eugenio Otero, encomendoume a misión de escribir unhas palabras a modo de prólogo, soamente podía dicir si. Si porque a miña relación coa Illa vén precisamente da man dos Otero con estadas de verán gozando da hospitalidade das súas xentes, da súa idiosincrasia, da súa singularidade. A través deles coñecín a Illa sen ponte, con poucos coches, conquistada polos peóns; a das noites estreladas; a do mellor mexillón do mundo; ou, como argumento do gran Carlos Blanco, a das orquestras actuando ata quedar sen forzas a petición popular. A Illa dos paseos, a da natureza, a das calas privilexiadas, a dos Carcamáns que son lexión, a do vento e a dos mariñeiros, a da xente forxada consigo mesma.

O Céltiga ten moito de todo iso porque bebeu, ao longo das décadas, deses trazos diferenciais que definen moi ben a esencia desta terra. Esa cruz de Santiago no peito forxa o seu espírito que, como versa o himno, ten furia, gallarda e valor. A insularidade futbolística é un feito; un trazo diferencial que fai aflorar, aínda máis, o feito identitario de sentirse orgulloso de ser da Illa e do Céltiga. Dicía o presidente do Bastia, un dos clubs históricos de Córcega, que o seu club “é unha bandeira de Córcega e, mesmo para os que non seguen o fútbol, o adoran, o senten coma propio”. E iso nótase moito cando falamos dun club insular que, facendo honores á cruz de Santiago que leva no peito, ao carón do corazón, tenta ser a bandeira dun pobo e dunha historia que tan marabillosamente recollen estas páxinas.

Tiven a fortuna de falar co, por aquel entón, ídolo do Palermo Giovanni Tadesco, xogador nado nesa cidade e formado na súa canteira. Xogaba o Celta en Sicilia contra o equipo local na Copa da UEFA. Alí falábame de furia, orgullo, gallarda, valor… Esas mesmas palabras que aparecen no himno do Céltiga e que se oíran mil veces no vestiario do Salvador Otero, para combater os esquecementos, inxustizas, marxinación, menosprezo ou impotencia.

A insularidade futbolística leva adscrita unha serie de trazos aplicados case sempre ao dediño; fálase de solidariedade, valores, vontade e loita contra as inxustizas. Solidariedade que leva aos insulares da diáspora a pór euros e, antes, moitas pesetas para axudar ao club, dende Venezuela, Alemaña, Arxentina ou Suiza. Moitas veces, case seguro, por enriba das súas posibilidades. Porque o Céltiga é a súa bandeira. Valores que fai que para alguén da Illa xogar no Céltiga sexa metade soño metade obriga. Que debutar no Salvador Otero sexa darlle continuidade a un legado que queda para a honra da súa familia e da toda Illa. Vontade coma cando houbo que cambiar o maltreito céspede naquela tempada 80-81 e os veciños doaron terróns das súas leiras para unha marabillosa deconstrución, como Ferrán Adriá, dun novo terreo de xogo. Combater a inxustiza que, dende outros puntos de vista peninsulares, pódense chegar a chamar victimismo. Por exemplo, os equipos que se queixaban porque, antes, tiñan que ir xogar á Illa en barco, sen darse de conta que o Céltiga o tiña que facer cada 15 días. Algúns falaban, ou existía esa lenda, de que os árbitros sempre eran da casa. Do que poucas veces se fala é das sancións, a rixidez e o que pode ser arbitrar condicionado precisamente por esa lenda negra. Conta precisamente unha lenda do Bastia que, unha vez, clausuraron o seu estadio en Córcega porque tiraran unha goma de mascar ao cuarto árbitro. Unha rapadoira ben distinta ao que se aplicaría en París ou Marsella.

Esa insularidade futbolística leva, en moitas ocasións, a ter que buscarse a vida e os recursos. A ter que saír adiante cos socios, coa axuda de familiares e recorrendo ao sentimento de orgullo de ser, pertencer e sentir ao Céltiga. Os recados nos bares, a lotería, os bingos nas tabernas, as míticas pelotiñas e mesmo as películas no antigo cine Roxy. Todo por botar unha man para recadar os cartos precisos. Ou esas xornadas gastronómicas que seguen a ser unha relixión e que serven para potenciar os símbolos da Illa: o marisco e o Céltiga.

Gustoume o libro, recoméndollo por moitos motivos: apela ao orgullo, ao de todos aqueles que fixeron algo para que crecese ou subsistise, co Salvador Otero como epicentro de días de choros, gargalladas, celebracións ou de pasar a man para darlles agarimos. Non hai mellor metáfora para unha illa mariñeira que esas fotos históricas do equipo saíndo en barco para xogar en Vilagarcía, Cambados ou calquera punto de Galicia. Esa é a verdadeira insularidade futbolística.

O Céltiga segue en pé e seguirá dando guerra. Din os corsos que eles afoutan coma os italianos que son de berrar, insultar e alentar todo o partido porque os franceses van ao fútbol como van ao teatro. No Salvador Otero vívense os partidos con moita intensidade, máis á italiana. É un xeito de entender o fútbol cos seus valores de orgullo e de afouteza. Colla a bandeira que é o Céltiga e síntase moi orgulloso do que fixeron e do que queda por escribir nun novo libro. Queda moito por conseguir. Longa vida ao Céltiga e á insularidade futbolística.

Jacobo Buceta Gallego Xornalista de Radio Vigo-Cadena SER